De verrassende impact van het eten dat per vliegtuig komt
Voedsel dat de hele wereld over wordt gevlogen voelt als een van de grote problemen van ons voedselsysteem. Maar hoeveel voedselkilometers worden er nou echt per vliegtuig afgelegd? En wat zegt dit over de impact van ons voedsel?

Share this post
Inzicht: Slechts een klein percentage van alle producten komt per vliegtuig.
Doel: Vermijd de producten die per vliegtuig komen
Impact: Laag 🌍🌎⚪️⚪️⚪️
Ik ben blij met onze geglobaliseerde wereld. Tijdens een normale week eet ik bijvoorbeeld een Italiaanse pasta of een Indiase curry. Ik moet er niet aan denken om elke dag aardappelen te eten.
Maar als je minder vlees en zuivel probeert te eten, kook je meestal vaker met producten van ver weg. Een argument wat ik vaak te horen krijg: "Je kunt beter vlees eten dan kokosmelk de wereld laten rondvliegen."
Laten we eens kijken of dat inderdaad klopt.
Wat is de impact van per vliegtuig vervoerde producten?
In the Netherlands, an example of air transported food is green beans (9% van alle sperziebonen zijn ingevlogen). Om de impact hiervan te analyseren hebben we een studie gevonden dat ingevlogen sperziebonen uit Kenia vergelijkt met sperziebonen die in het Verenigd Koninkrijk zelf worden geteeld (de omstandigheden in het Verenigd Koninkrijk zijn vergelijkbaar met die in Nederland).

De impact van de ingevlogen sperziebonen is 7,5 keer hoger!
Om het in context te plaatsen wil ik dit vergelijken met het vlees met de laagste en hoogste impact, kip en rundvlees.

Zelfs de slechtste sperziebonen zijn per kilo bijna drie keer beter dan de gemiddelde optie op het gebied van rundvlees.
Er zijn gevallen waar ingevlogen groente en hogere impact heeft dan vlees. In het boek 'How bad are bananas' staat een voorbeeld van één van de hoogst scorende producten: Asperges uit Peru (heel wat meer kilometers dan Kenia). In dit scenario is de footprint van de asperges zelfs iets hoger als die van een hamburger.
Het lijkt er nu op dat het voorkomen van ingevlogen producten net zo belangrijk is als minder vlees eten, maar dit is niet het hele verhaal.
Hoeveel producten komen per vliegtuig?
Veel mensen denken dat voedsel van ver weg per vliegtuig komt, maar in werkelijkheid komt het meeste per boot.
We gaan een andere keer kijken naar de uitstoot van zeevracht, maar de CO2-voetafdruk per product dat over zee is vervoerd is drastisch lager dan bij het vliegen, omdat er zoveel op een boot past.

Slechts 0,16% van alle voedselkilometers wordt per vliegtuig afgelegd. Stel je voor je bent in de winkel en je kiest random één product uit, de kans dat dit per vliegtuig is gekomen is kleiner dan 1 op 600. En kokosmelk zit daar sowieso niet tussen.
Als er zo weinig eten wordt ingevlogen, betekent dit dat het geen belangrijk onderwerp kan zijn als we proberen duurzamer te eten.
Dus, hoe belangrijk is het nou?
Ingevlogen voedsel is net zo slecht als vlees, maar de kans dat je het koopt is erg klein. Dat maakt het ingewikkeld. Natuurlijk zou je deze producten willen vermijden, maar het is waarschijnlijk niet de moeite waard om daar veel energie in te steken.
De hoge impact van ingevlogen producten zou ons vooral moeten confronteren met onze eigen gemaakte kilometers door de lucht tijdens vliegvakanties en de gigantische uitstoot daarvan.
Zelfs al zou je iets willen doen, is er het probleem dat we vaak niet weten wat per vliegtuig ons land is ingekomen. Het zou bijvoorbeeld mooi zijn als ingevlogen producten een sticker hebben waar dat vermeld opstaat.
De statistieken zeggen dus dat we ons niet druk moeten maken over ingevlogen eten en toch, het voelt zo fout...
Zoals met zoveel andere voedselproblemen voelt het compleet onlogisch. Maar soms gaat het ook niet alleen maar om de cijfers. Als bewuste consument wil ik een goed geweten hebben als het gaat over mijn voedsel en ingevlogen voedsel vermijden is misschien wel meer een symbolische actie. Het is mijn manier om te protesteren tegen de absurde kanten van ons voedselsysteem.
Dus nu we weten dat het eigenlijk weinig uitmaakt, wil ik je toch wat advies geven over hoe je ingevlogen producten kunt vermijden.
Hoe kun je door het vliegtuig vervoerde producten vermijden?
Eén indicatie is de prijs. Vliegen is duur, dus het is alleen rendabel voor producten die kort houdbaar zijn, dit zijn vaak zachte, verse en gekoelde producten.
Een paar van de meest ingevlogen producten zijn:
- In de winter: Verse bessen van ver weg
- Asperges uit Peru
- Sperziebonen, haricots verts en sugar snaps uit Kenia
Er is een plek waar al deze producten in de Albert Heijn bij elkaar komen: Het gekoelde schap bij de verse groente. Verlang je in de wintermaanden toch naar bessen of sperziebonen? Koop ze uit de vriezer, de extra uitstoot van de koeling is heel laag.
Conclusie
De verrassing is dat de totale impact van ingevlogen voedsel klein is, want ook al is de uitstoot per product hoog, er zijn er maar weinig producten die per vliegtuig komen. Je kunt dus over het algemeen beter een curry met kokosmelk maken dan een gehaktbal.
In een ideaal voedselsystem zouden we geen vliegtransport hebben, maar als bewuste consumenten hebben we grotere problemen om ons op te richten.
Laat ik het zo zeggen: Als je iemand bent die 10 uur in de bus zit om niet te vliegen, dan mag jij je hier druk over maken. Andere personen kunnen beter eerst op andere dingen letten, zoals het eten van minder kaas.