Hoe slecht is kaas voor het klimaat vergeleken met vlees?

Inzicht: Kaas heeft een vergelijkbare impact als kip
Doel: Vervang vlees niet door kaas
Impact: Medium 🌍🌎🌏⚪️⚪️

Toen ik begon minder vlees te eten had ik geen idee over de impact van kaas. Kaasblokjes als snack 's avonds gingen er wel in, als warme broodjes...

Hoe meer mensen ik spreek, hoe meer ik hoor dat minder vlees eten voor veel mensen niet echt een ding is, zeker niet wanneer ze er gewend aan raken. Maar minder kaas eten? Dat is echt veel lastiger. Dus hoe belangrijk is dat eigenlijk?

Ik heb trouwens ook een video over kaas gemaakt:

De impact van kaas: wat een uitdaging!

Toen ik begon hierover te schrijven liep ik meteen vast: er is niet gewoon één getal voor kaas.

Het kost ongeveer 10 liter melk om 1 kg kaas te produceren. En omdat koeien veel land en voedsel nodig hebben, is de klimaatimpact van kaas vrij hoog. Maar hoe hoog precies? Dat hangt er vanaf...

De gemiddelde impact in de wereld voor kaas is meer dan het dubbele van het Nederlandse gemiddelde! Dat komt voornamelijk door de super 'efficiënte' Nederlandse koeien. Als een koe per jaar meer melk kan produceren, betekent dat dat de impact per liter melk lager wordt.

De andere reden dat Nederlandse koeien 'efficiënt' zijn is omdat veel boeren het voedsel optimaliseren: meer of of minder eiwit, jong of oud gras, het vervangen van gras met maïs. Al deze dingen hebben invloed op de methaan uitstoot van koeien. En methaan is het broeikasgas wat de impact van koeien zoveel hoger maakt vergeleken met andere dieren.

Dit betekent niet dat wij als kaaskoppen vrijuit gaan. De totale hoeveelheid melk die we consumeren is namelijk ook veel hoger. We hebben dan wel efficiëntere kaas maar we maken dat goed door veel meer kaas te eten en produceren dan de meeste andere landen. (samen met andere Europese landen).

Daarbij moeten we onszelf afvragen of we wel echt super efficiënte koeien willen. Maar dat is een verhaal voor een andere keer.

Een andere factor die de impact van kaas beïnvloedt, is dat voor kaas verschillende hoeveelheden melk nodig zijn. In een later thema zullen we naar de impact van verschillende kazen kijken, maar laten we eens beginnen met de algemene vergelijking met vlees.

We zullen de Nederlandse cijfers gebruiken voor de kaas die het meest populair is in Nederland: Gouda. Dus houd in gedachten, deze cijfers kunnen veel hoger uitvallen als je naar data van andere landen gaat kijken.

Kaas vs. Vlees

Wat je wellicht verbaast: zelfs met de lagere Nederlandse cijfers heeft kaas dezelfde CO2 impact als kip! Maar normaalgesproken eten we qua gewicht meer kip dan kaas. Dus heb ik dit overzicht gemaakt met verschillende producten die je zou gebruiken als je voor 3-4 personen avondeten zou koken.

Klimaatimpact van kaas en vlees bij bepaalde portiegrootte's

Elke keer weer ben ik verbaasd door de hoge impact van rundvlees en de relatief lagere impact van kip.

Een groot deel van de Nederlandse kaas consumptie komt niet door ons avondeten maar door onze kaasbroodjes bij de lunch. Dus, hier is nog een andere vergelijking. Vier plakken kaas hebben dezelfde impact als een kipfilet.

Elke week eten Nederlanders van beide ongeveer 220 gram. Dat betekent dat de 'kaas impact' van een gemiddelde Nederlander even groot is als de 'kip impact'. Ik ben er nog niet uit of dit goed nieuws is voor de KFC fans of erg slecht nieuws voor de echte kaasliefhebbers.

In deze post hebben we vooral gekeken naar het gebruik van kaas tijdens het koken. Het inzicht is om vlees niet te vervangen door kaas als je probeert minder vlees te eten. En als je al minder vlees eet is de volgende stap om die kaasbroodjes eens te heroverwegen.

Conclusie: maak van kaas een luxe product

Vlees is slechter voor het klimaat dan kaas, vooral omdat we daar vaker grotere porties van eten. Maar kaas heeft nog steeds een vrij hoge impact.

We hoeven kaas niet volledig te schrappen, maar het zou niet een standaard 'go-to' product moeten zijn dat we dagelijks eten.

Sinds ik meer weet over de impact van kaas heb ik besloten het als een luxe product te zien. Ik kook voornamelijk zonder kaas en ik kies ander beleg voor mijn lunchbroodjes. Maar in het weekend kook ik nog steeds een heerlijke risotto met meer dan genoeg Parmezaan of maak ik een tostie.

Als je net bent begonnen aan duurzamer eten, dan kan kaas echt een lastige zijn. Ik denk dat het belangrijkste is om het vlees dat je minder eet niet te gaan vervangen door kaas.

Kaas is een prachtig product. Als het ons lukt ervan te genieten als een luxe in plaats van een standaard ingredient dan zetten we weer een hele grote stap richting een duurzaam voedselsysteem.

Hoe gaat het met jouw kaasconsumptie en hoe heb je wellicht al eens geprobeerd er minder van te eten? Laat het me weten in de reacties.

Tips om minder kaas te eten

Ten eerste is het belangrijk om er even bij stil te staan dat dit lastiger is dan minder vlees eten. Dus ik wil je aanmoedigen, maar wees niet te hard voor jezelf.

• Probeer eens meer Aziatische maaltijden zoals curry's en kook met sojasaus
• Gebruik simpelweg minder kaas: koop in plaats van een 200g pak geraspte kaas een blok Parmezaan en rasp het zelf (een fijnere structuur van de rasp helpt ook!)
• Experimenteer met alternatieven voor je lunchbroodjes, zoals pindakaas (dat is trouwens ook een geweldige bron van eiwit!), of hummus met tomaat en rucola.