Duurzaam en goedkoop eten: is het mogelijk?

Nu voedselprijzen maand na maand blijven stijgen, vragen we ons af hoeveel onze recepten kosten. De recepten zijn meestal gemaakt zodat ze duurzaam en simpel zijn. Maar zijn ze ook budget-vriendelijk?

cheap recipes

Share this post

Mareike Brühl | 10-17-2022

Ontdek duurzame recepten die niet duurder zijn (dan gewone) in ons Fork Ranger boek. Makkelijk, lekker en betaalbaar tegelijkertijd! 

Duurzaam is niet per se duurder

Een transitie naar een duurzamer voedselsysteem werkt alleen als het voor iedereen beschikbaar is. Daarom is het belangrijk dat duurzaam eten ook een betaalbare keuze is. En eigenlijk is dit precies van de belangrijkste kwesties: mensen denken dat het duur is. Volgens een EU-studie is het zelfs de hoofdreden die mensen ervan weerhoudt duurzamer te eten.

Een duurzaam dieet betekent: minder vlees en zuivel en meer groenten, peulvruchten en noten. Een goed startpunt is om te kijken naar de kosten van vegetarische of vegan voedingspatronen. Een Oxford studie vergeleek de kosten van verschillende dieeten. Ze vonden dat in hoge-inkomenslanden of hogere-middeninkomenslanden flexitarische, vegetarische en veganistische dieeten lagere kosten hadden dan het huidige mainstream dieet.

En biologisch dan?

De perceptie 'duurzaam = duur' komt wellicht van het feit dat men meteen aan biologisch denkt. En dat is niet gek. In 2019 bekeek de Consumentenbond de prijzen van huismerk, A-merk en biologische producten. Hoewel biologische producten gemiddeld 63% duurder waren dan huismerken, waren er ook biologische huismerkproducten die goedkoper waren dan A-merken.

Als consument kun je de grootste impact - in termen van CO2-reductie - maken door eerst te focussen op wat er op je bord ligt, en pas daarna op hoe dat eten is geproduceerd. Maak je daarom nog niet te druk over biologisch totdat je de eerste stappen hebt gezet. Ons kompas laat je zien wat eerst komt.

Onze recepten hebben lagere kosten dan we zelf dachten

Okay, genoeg theorie. Hoe doen onze recepten het? Nu we weten dat een duurzaam voedingspatroon over het algemeen budget-vriendelijk is, voelden we de morele verplichting de kosten van onze recepten te berekenen. Dit is namelijk de kern van wat we doen: het zo makkelijk mogelijk maken om duurzamer te eten. En recepten helpen daar heel erg mee. Dus ook hun impact op je portemonnee moet minimaal zijn.

We waren echt verbaasd door de resultaten. De meerderheid van onze recepten - meer dan 80% - kosten minder dan 2,50 euro per portie. Dat is ook lijn met wat NIBUD aanraadt om je warme maaltijden te budgetteren (2,34 euro). En voor onze berekeningen hebben we niet eens geoptimaliseerd door grote hoeveelheden te kopen, aanbiedingen te scoren, naar de goedkoopste (super)markt te gaan en voor verschillende dagen te koken.

We hebben ook gekeken naar wat sommige recepten duurder maakt dan andere. Is het echt zo dat groenten zo duur zijn? Daar zit een kern van waarheid in. Groenten zijn inderdaad het grootste deel van de kosten van onze recepten. Maar, er zijn ook grote verschillende tussen de recepten en niet zo gemakkelijk om meteen aan het recept te zien of de groeten duur zijn.

We zagen ook dat peulvruchten en noten nooit een groot aandeel in de kosten hadden. Peulvruchten zijn eigenlijk echt heel erg goedkoop. Noten hebben ook een reputatie duur te zijn, maar als je ze in bulk koopt en de meer gangbare soorten kiest, zijn de kosten niet heel erg hoog.

Wat sommige recepten echt duurder maakte zijn meer 'speciale' ingrediënten. Deze kun je makkelijk vervangen voor meer algemene of weglaten. Kies andere pastasoorten in plaats van ravioli en gnocchi. Naanbrood en vers brood zijn fijne toevoegingen, maar kunnen ook weggelaten worden. En verse kruiden zijn een luxe, gezien het feit dat je vaak ook gedroogde kruiden kunt gebruiken. Andere recepten hebben simpelweg dure ingrediënten zoals avocado of jackfruit.

Een aantal tips bij het kiezen van recepten en in de supermarkt

  • Recepten met pasta, rijst en aardappels zijn goedkoper dan wraps, brood, naan etc. als 'basis' van het recept. Je kan natuurlijk makkelijk de aangeraden pastasoort vervangen door de goedkoopste.
  • Peulvruchten zijn geweldig: ze zijn goedkoop, bevatten veel eiwit en zijn vullend.
  • Terug naar de lokale keuken: groente en fruit dat meer exotisch is, is duurder. Dus als je in Nederland woont: kies vooral voor knolgroenten en koolsoorten, appels en peren.
  • Koop diepvriesgroente: ten eerste zijn ze vaak goedkoper en ten tweede kan je grotere hoeveelheden kopen zonder risico op voedselverspilling (als het je niet lukt alles meteen op te eten een paar dagen nadat je het hebt gekocht).
  • Voeg kaas toe als een luxe.

Een paar van onze low-budget recepten

Deze vier recepten kan je maken voor minder dan 1,50 euro per portie (prijzen van Oktober 2022).

Op zoek naar meer inspiratie? Koop ons boek of geef je op voor de nieuwsbrief en ontvang één recept per week.